Een kennis had me enige tijd geleden gevraagd of ik naast mijn rondleiding in de kerk van Lissewege, ook een rondleiding wou geven in Ter Doest.
Ik had toch nog veel researchmateriaal liggen dat ik had bij elkaar had gezocht voor mijn eerste thriller Niet is wat het lijkt. Het witte dorp en post af en toe iets over Ter Doest op mijn website Visitlissewege, dus ik dacht: waarom niet?
Maar hoe gaat dat: je stelt iets uit tot de laatste week. Het was nog een week en ik moest mijn rondleiding nog uitschrijven. Uitschrijven is niet het juiste woord, laat ik het opslaan in mijn brein noemen. Ik maak bij elke rondleiding en boek een mindmap waardoor ik allerlei verbanden kan leggen.
Ik had mijn structuur al (waar ik me overigens niet aan gehouden heb tijdens het vertellen), documentatie, foto's, maar er was iets dat aan mij knaagde.
Ik wist dat de middeleeuwers, zeker de kathedralenbouwers van gotische kathedralen (zoals Lissewege) en religieuzen niet zomaar ergens een gebouw neerzetten. Dat alles voor hen een symbolische betekenis moest hebben.
Zij metselen niet gewoon een muur van zoveel meter: de maten, lengte, breedte en hoogte, moesten een symbolische boodschap overbrengen. Was het immers niet Bernardus van Clairvaux, de grote abt van de Cisterciënzerorde die ooit had gezegd: “God is lengte, breedte en hoogte”?
Dus ging ik op zoek naar de afmetingen van de schuur. Want iets zei me dat de schuur iets verborg, maar ik wist niet wat. De gedachte bleef me achtervolgen. Je kent dat wel: een stemmetje dat je zegt dat je iets moet doen of bekijken en dat maar niet weggaat.
Probleem: ik vond op het internet 4 verschillende maten van de schuur.
Wat nu?
Op een avond besloot ik naar de schuur zelf te rijden.
Ik meende me te herinneren dat er daar een bord was geplaatst na de restauratie waarop de afmetingen stonden.
Ter plaatse merkte ik dat mijn geheugen me niet in de steek had gelaten: jawel: één van de afmetingen die ik gevonden had op het internet kon ik lezen: 56 meter lengte, 21 meter breedte en 16,50 meter hoogte.
Ik keek naar de schuur.
Wat is jouw geheim?
Ik besloot er eens in te gaan.
Het was al laat, na 20 uur, normaal was ze dicht, maar er stonden nog poorten open.
Ik ging binnen in de schuur, waar me altijd een donker en zwaar gevoel overvalt.
Je staat in bewondering voor het gebouw, maar toch voel ik me altijd bedrukt als ik er in sta. Wellicht de ronddwalende, overgebleven energie van al die boeren die waarschijnlijk tegen hun zin oogsten moesten afstaan (hoe ben je zelf als je je belastingbrief in je postbus krijgt?) en van de lekenbroeders en loonwerkers die er onder zwaardere omstandigheden moesten werken.
Ik liet me niet uit mijn lood slaan en legde mijn hand tegen één van de pilaren.
Jij verbergt een geheim, ik weet het, vertel het me, dreunde ik op in mijn hoofd.
Wat dom en surreëel dacht ik nog: waarom zouden stenen tegen je praten?
Nee, ik had geen plotse ingeving.
Het getal van Fibonacci in de schuur van Ter Doest
Wie iets kent van middeleeuwse kerkbouw, weet dat de rij van Fibonacci verwerkt is in kerkgebouwen. Dit zijn de getallen 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 52, enz…. Leonardo van Pisa, bijnaam Fibonacci, reisde in het oosten en bracht daarna zijn boek Liber Abaci uit dat baanbrekend was op wiskundig (en bouwkundig) gebied.
De getallenreeks komt overal terug in onze leefomgeving, o.a. de natuur en daarom moest deze getallenreeks ook in religieuze gebouwen verwerkt worden.
Ik zag onmiddellijk dat dit ook in de schuur verborgen zat.
Kijk nu gewoon eens naar de voorkant van de schuur op bovenstaande foto en dan zie je achtereenvolgens:
1 = de schuur zelf
1 = 1 grote poort van de schuur
2 = 2 grote steunberen naast deze poort
3 = 3 poortjes of deuren
5 = 5 vensters
8 = 8 pilaren (als je tenminste niet de grote pilaren meetelt)
Maar er was nog, ik voelde het. Ik moest iets doen met de gevonden afmetingen.
De afmetingen van de schuur van Ter Doest van Lissewege in Brugse roedes
Thuis besloot ik om de meters om te rekenen in Brugse roedes.
De kerk van Lissewege gaf ook maar zijn geheimen prijs als je alles omrekende naar de maatstaven van de middeleeuwse bouwers.
Als je dan de verkregen getallen bij elkaar optelt, kom je op een soort geheime numerologie die in oude gebouwen kan verborgen zijn (in de kabbala, de joodse mystiek, wordt dit vaak gebruikt of bij de Grieken, zij kenden immers geen cijfers. Dit heet de gematria, zoals ook in de kerk van Lissewege verborgen is).
Een Brugse roede is ongeveer 3,84 meter (een roede verschilt per streek, zie deze Wikipediapagina). Zo kwam ik op volgende afmetingen:
- 56 meter: 3,84 = 14,58 = 1 + 4 + 5 + 8 = 18 = 9. Als ik de 14,58 afrond kom ik op 15, wat het getal 6 uiteindelijk is, maar dat laat ik hier buiten beschouwing: het getal 6 zit verwerkt in de kapel van Ter Doest. Je kan meer over de betekenis daarvan lezen in dit blogartikel over de merkwaardigheden van de kapel van Ter Doest.
- 21 meter: 3,84 = 5,47 = 5 + 4 + 7 = 16 = 7
- 16,50 meter: 3,84 = 4,3 = 4 + 3 = 7
Volledig sluitend is zo'n berekening niet, want misschien zijn de meters vermeld op het bord of internet ook afgerond, vloeren kunnen lager liggen nu, enzovoort..., maar vroeger kon men ook niet zo nauwkeurig meten, dus net zoals bij de kerk in Lissewege is er enige foutenmarge, maar in grote lijnen denk ik wel dat dit zo ongeveer de afmetingen (of beter gezegd de getallen) moeten zijn die de bouwers in gedachten hadden om hun boodschap over te brengen: 18, 9 en 7.
En als er een foutje in zit, dan beroep ik mij op het middeleeuwse motto: “Enkel God is perfect”, dus je moet als bouwer, kunstenaar, schrijver altijd ergens een fout maken. Want imperfectie is misschien wel mooier dan perfectie.
Als je hoogte (7) + breedte (7) + lengte (9) samentelt, krijg je het getal 23 of 5.
Volledigheidshalve besloot ik ook nog eens te kijken naar de oppervlakte : 14,58 x 5,47 = 179,75 = 7 + 9 + 7 + 5 = 28 = 1. Zoals gezegd, het is niet perfect, er kunnen altijd afwijkingen zijn.
Ik besloot er ook nog de 20 pilaren van binnen in de schuur bij te betrekken, want 9 + 4 + 7 = 20 of twee keer de tien geboden.
Nu had ik mijn getallen en kon ik aan de slag.
Waar zouden zij naar verwijzen?
Als een bliksemschicht gaf de muze mij een cadeau: het zijn Bijbelverzen die verwijzen naar oogsten en tienden.
Ik zocht mijn oude schoolbijbel en ging aan de slag:
Het getal 7
7 = goddelijke volmaaktheid, voltooiing. Het getal 7 komt 700 keer voor in de Bijbel, bijv. de 7 scheppingsdagen. Er was ook een sabbatjaar, een rustjaar na 7 x 7 of 49 jaar. Er zijn 7 Bijbelse feestdagen en Jezus sprak 7 kruiswoorden toen hij aan het kruis hing. Vooral in het boek Openbaring van Johannes komt het getal vaak voor.
Leviticus 2:14 = 2+1+4 = 7
“Als iemand een spijsoffer brengt van de eerste opbrengst van zijn land, moet hij de graankorrels van de aren halen, deze fijnwrijven en op het vuur roosteren.”
Deuteronomium 8:8 = 16 = 7
“een land met tarwe en gerst, wijnstokken, vijgenbomen en granaatappels; een land met olierijke olijfbomen en honing;”
Honing verwijst zelfs een tweede keer naar de Cisterciënzers, lees mijn artikel over de merkwaardigheden van de kapel van Ter Doest en hoe die verwijst naar de honingraat van een bij. Honing is ook een verwijzing naar Bernardus van Clairvaux.
Het getal 9
Lengte 56 m = 14,58 roedes = 18 = 9
Leviticus 2:16
“En de priester moet een deel van de gebroken graankorrels en van de olie, met al de bijbehorende wierook, als gedenkoffer in rook laten opgaan. Het is een vuuroffer voor de HEERE”.
Deuteronomium 14:22 = 4+1+2+2 = 9
“Geef elk jaar heel precies een tiende deel van de hele oogst van jullie akkers aan de Heer.”
Ter Doest was een tiendeschuur, dus dat kan geen toeval zijn (lees ook mijn blogartikel over de tienden in Lissewege, waarin je ook meer leest over de tempeliers).
Het getal 5
Hoogte 7 + breedte 7 + lengte 9 = 23 = 5
Het getal 5 symboliseert Gods genade, goedheid en gunst aan mensen. Het wordt 318 keer genoemd in de Schrift. Vijf staat dus voor genade. De 10 Geboden bevatten twee sets van 5 geboden. De eerste vijf geboden hebben betrekking op onze omgang en relatie met God, terwijl de overige betrekking hebben op onze relatie met andere mensen.
Er zijn 5 primaire soorten offers die God Israël gebood te brengen. Dat zijn het brandoffer (Leviticus 1; 8:18 - 21; 16:24), de zonde (Leviticus 4; 16:3 - 22), de overtreding (Leviticus 5:14 - 19; 6:1 - 7; 7:1 - 6), het graan (Leviticus 2) en het vredesoffer (Leviticus 3; 7:11- 34).
Het graan dat in de schuur van Ter Doest wordt gelegd, is het graanoffer.
Het Boek der Psalmen is verdeeld in 5 grote delen.
Er zijn vijf boeken van Gods Wet (Genesis, Exodus, Leviticus, Numeri en Deuteronomium) die gewoonlijk de Pentateuch worden genoemd ('Penta' betekent vijf).
Maar laten we ook eens kijken naar het getal 23, voordat ik samentelde.
Het getal 23
Psalm 23 is de bekendste, populairste en meest geliefde van alle psalmen. Koning David, die het schreef, bezingt Gods bescherming, leiding, verkwikking, overvloedige zegen en belofte van eeuwig leven aan hen die hem liefhebben.
“De Heer is mijn Herder, mij ontbreekt niets. Hij doet mij nederliggen in groene weiden; Hij leidt mij langs stille wateren ... Al ga ik door het dal van de schaduw van de dood, ik vrees geen kwaad, want U bent bij mij ...”
Het is alsof je de groene weiden van Ter Doest met zijn stille beekjes en brevierende monniken rond je ziet lopen als je op Ter Doest.
Maar laat me het nog eens over een andere boeg gooien en een combinatie maken van het getal 23 en de getallen 7 en 9, wat in de middeleeuwen werd er zowel door bouwmeesters, kloosterordes, tempeliers, alchemisten, kortom door allerlei groeperingen graag gegoocheld met getallen en woorden. Geheime codes waren zeer populair, dus dacht ik, ik maak eens combinaties.
- getal 23 & 9:
Leviticus 23:22 (2+3+2+2=9)
“Wanneer u de oogst van uw land binnenhaalt, mag u de rand van uw akker bij het binnenhalen van uw oogst niet helemaal afmaaien, en wat van uw oogst is blijven liggen, mag u niet oprapen. U moet het laten liggen voor de arme en de vreemdeling. Ik ben de HEERE, uw God.”
Het getal 28
Oppervlakte = 14,58 x 5,47 = 79,75 = 28 = 128 is driehoeksgetal van 7 = 1+2+3+4+5+6+7=28
het eerste vers van de bijbel, Gen.1:1, te laten beginnen met 7 woorden en 28 letters:
In den beginne schiep God de hemel
Het getal 28 ontleent een deel van zijn betekenis aan het feit dat het het product is van 7 (een volmaakt getal) en 4. Herinner je dat hoogte = 7, breedte = 7 en 4 is een verwijzing naar de 4 elementen: lucht, water, aarde en vuur of je kan ook de 4 evangelisten nemen.
Er zijn ook 28 schrijvers van het Oude Testament.In de Bijbel vond ik niet onmiddellijk iets terug wat me leidde naar 28, tenzij
Jesaja 28:28, 2 keer 28 of samengeteld 20 (de 20 pilaren?)
“Koren voor brood wordt niet helemaal geplet, maar alleen kort gedorst.”
Het enige dat ik vond dat ook een hoofdstuk 28 was, maar voor de rest niet klopte was Deuteronomium 28:12 = 2+8+1+3 = 13.
Alhoewel misschien klopt het deels: 13 is het getal van Maria (M = dertiende letter alfabet) en de liefde, ook het getal van de ingewijden, de tempeliers.
Maar wacht, misschien is er toch ergens een verband?
De Cisterciënzers en tempeliers waren nauw verbonden, zoals je hier al kon lezen en beiden hadden een verering voor Maria.
Lees het Bijbelvers, het is alsof het eerste deel over de monniken gaat en het tweede over de ridderorde die leende aan koningen en rijke adel: “Hij zal zijn rijke schatkamer, de hemel, voor u openen en op tijd regen laten komen om u elk seizoen goede oogsten te geven. Hij zal alles zegenen wat u doet, u zult aan vele volken lenen, maar u zult niet van hen hoeven te lenen.”
En de 12 dan? Als je de getallen afrondt is de oppervlakte 14 ,58 x 5,47 of 15 x 5 = 7 + 5 = 12. De 12 apostelen of als je herleidt tot 3, de H. Drievuldigheid.
Als je de 28 herleid tot het getal 10 (de 10 geboden) of 1:
Deuteronomium 14:23 = 5 + 5 of 10
“Voor het aangezicht van de Heere, uw God, op de plaats die Hij zal uitkiezen om Zijn Naam daar te laten wonen, moet u de tienden van uw koren, van uw nieuwe wijn en van uw olie, en de eerstgeborenen van uw runderen en van uw kleinvee eten, om de Heere, uw God, te leren vrezen, alle dagen.”
Daar zijn de tienden opnieuw.
Als je nu nog eens de 23 van hierboven combineert met 1, heb je:
Leviticus 23:10
“Spreek tot de Israëlieten, en zeg tegen hen: Wanneer u in het land komt dat Ik u geven zal, en u de oogst ervan binnenhaalt, dan moet u de eerste schoof van uw oogst naar de priester brengen.”
Het getal 20
Nu rest ons nog de 20 pilaren in de schuur.
Het getal 20 komt maar liefst 90 keer voor in de Bijbel.
20 = het getal van de verwachting. Jakob wachtte 20 jaar om zijn vrouwen en eigendommen te ontvangen (Genesis 21:38) Het volk Israël wachtte 20 jaar om bevrijd te worden (Richteren 4:3)
Israël wachtte 20 jaar op bevrijding door Simson (Richteren 15:20)
De Ark des Verbonds moest 20 jaar wachten in Kirjat-Jearim (1 Samuel 7:2)
Het duurde 20 jaar voor Salomon de bouw van de tempel voor God had afgerond (1 Koningen +:10)
Mattheus 9:38 ( = 9+3+8 = 20)
“Bid daarom tot de Heere van de oogst dat Hij arbeiders in Zijn oogst uitzendt.”
Leviticus 6:14 (= 20) (wet in dit vers verwijst naar Num 15:4)
“Dit nu is de wet voor het graanoffer. Een van de zonen van Aäron moet het voor het aangezicht van de Heere aanbieden, vóór het altaar.”
Numeri 15:4 (= 10): “dan zal hij, die zijn offergave aan de HEERE aanbiedt, een graanoffer van een tiende efa meelbloem, gemengd met een kwart hin, olie aanbieden.”
Graan, oogsten, tienden en het danken van de genade van God. Het komt allemaal terug in de gebouwde schuur van Ter Doest.
Ben ik volledig juist?
Ik weet het niet, niemand is onfeilbaar, ik pen hier enkel neer wat ik terugvond nadat de muze mij het inzicht gaf dat de schuur verwees naar Bijbelverzen.
Ik vraag me af wat de begraven abdij zal onthullen eens ze terug aan het licht komt.
Overigens stel ik me de vraag of dit enkel zo is bij de schuur van Ter Doest of dat er nog gebouwen zijn van de Cisterciënzerorde die zo’n geheime bouwcode verbergen?
Het verleden heeft nog niet al zijn geheimen prijs gegeven.
Wil je alles en nog veel meer horen vertellen over de abdij van Ter Doest? Je kan altijd een rondleiding boeken of af en toe een open rondleiding bijwonen (zie data op deze pagina).
